მწვანე - ვაზის ერთ-ერთი გამორჩეული ჯიში

მწვანე არის ყურძენი, რომელსაც ბევრი აფასებს გამორჩეული გემოსა და არომატისთვის. საქართველოში ვაზის ამ ჯიშს თეთრი ღვინის დასაყენებლად გამოიყენებენ. მწვანე უნიკალური თვისებებით გამოირჩევა და ქართველი მეღვინეებისთვის ერთ-ერთ საუკეთესო ჯიშად მიიჩნევა. მოდით უფრო დეტალურად ვისაუბროთ ამ ჯიშის შესახებ და შევეცადოთ გავარკვიოთ, რატომ მიიჩნევა მწვანე ერთ-ერთ საუკეთესო ქართულ ღვინოდ.

მწვანეს შესახებ

მწვანე გამოირჩევა, როგორც განსხვავებული და ავთენტური ქართული ვაზის ჯიში, რომელიც დაფასებულია მისგან წარმოებული შესანიშნავი თეთრი ღვინოებით. მისი სახელწოდება წარმოიქმნება ამ ჯიშის ყურძნის მარცვლების ლამაზი მწვანე ფერისგან. ამ ჯიშის მრავალფეროვნებას ხელს უწყობს ორი ძირითადი განშტოება - კახური მწვანე, რომელიც ძირითადად კახეთის რეგიონშია გაშენებული, და გორული მწვანე, რომელიც წარმოდგენილია ქართლში.

თვითონ ვაზი საშუალო სიმაღლის იზრდება, მუქი მწვანე ფოთლებით, რომლებსაც აქვთ დამახასიათებელი ნაოჭებიანი ტექსტურა. მტევანიც საშუალო ზომისაა, თუმცა მისი ზომა დიდწილად განისაზღვრება გარემოს პირობებით, კერძოდ კი, ნალექების რაოდენობით. ოვალური ფორმისა და საშუალო ზომის მარცვალი გამოირჩევა კანის სიმკვრივით, ასევე გამოხატული არომატით, რაც მწვანეს ვაზის კახურ ჯიშებში ერთ-ერთ ყველაზე სურნელოვან წარმომადგენელად აქცევს. ამ ჯიშის კულტივირების ძირითადი ადგილია კახეთი - გომბორის ქედისა და ალაზნის ველის ტერიტორია.

მწვანე უხვმოსავლიანი ჯიშია, თანაც პირველი რთველი მწვანეს ვენახს გაშენებიდან მესამე წელს აქვს ხოლმე. მწვანესგან დამზადებული ღვინოები გემოს დახვეწილი ნიუანსებითა და ნაზი არომატითაა განთქმული. ამ ღვინოების წარმოება ხდება როგორც თანამედროვე, ე.წ. ევროპული მეთოდით, ასევე ტრადიციული კახური წესითაც და სწორედ ამ უკანასკნელის წყალობით ღვინო „მწვანე“ იძენს ღია ზურმუხტისფერს და რბილ, დაბალანსებულ გემოს ხილის მკვეთრად გამოხატული არომატით.

მწვანეს ჯიშის ვაზის მოშენების განსაკუთრებულობები

მწვანეს მოყვანა გულისხმობს მოთხოვნების მთელი რიგის გათვალისწინებას, რაც განპირობებულია ამ ვაზის უნიკალური აგრონომიული მახასიათებლებით, მათ შორის შესაბამისი მიკროკლიმატის აუცილებლობით. მწვანე ავთენტური ქართული ჯიშია და თეთრ ღვინოებში ერთ-ერთ საუკეთესოდაც ითვლება.

მწვანეს გაშენების ძირითადი ასპექტები მოიცავს შემდეგ ელემენტებს:

• მოშენების ტრადიციული რეგიონები. მწვანე უპირატესად სოფელ მანავსა და კახეთის რამდენიმე სხვა ნაწილში საუკეთესოდ ხარობს, სწორედ ამ რეგიონების მიკროკლიმატი უწყობს ხელს მწვანეს საუკეთესო განვითარებას.
• მწვანეს მოსავლიანობა და თვისებები. გაშენებიდან უკვე მესამე წელს მწვანე მოსავალს იძლევა, თანაც საკმაოდ უხვს. კერძოდ, თელავის რეგიონში ყურძნის შაქრიანობა 22-24%-ს აღწევს, რაც მოსავლის მაღალ ხარისხს ადასტურებს.
• მოვლის სპეციფიკა და აგროკლიმატური მოთხოვნილებები. მწვანეს წარმატებული განვითარებისთვის საჭიროა გარკვეული პირობები, მათ შორის საგულდაგულო მოვლა და შესაფერისი კლიმატი. ეს ჯიში გამოირჩევა ყინვაგამძლეობით -22°C-მდე. ყურძნის სრულად მომწიფებისთვის ასევე მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლის აქტიური ტემპერატურით უზრუნველყოფა, რომელიც ჯამურად დაახლოებით 3200°C-ს უნდა შეადგენდეს.

ამრიგად, მწვანეს აგრონომიასა და მეღვინეობაში გამორჩეული ადგილი უჭირავს, ამასთან ამ ჯიშს უნიკალური თვისებები აქვს მოყვანის პროცესშიც და ღვინის წარმოებაშიც.

ქართული ღვინოები მწვანეს ჯიში ყურძნიდან

მწვანეს ქვეყნის თეთრ ღვინოებს შორის განსაკუთრებული ადგილი უკავია - წარმოების ტრადიციული მეთოდით წყალობით შეძენილი უნიკალური გემოსა და არომატის გამო, გარდა ამისა, თვითონ ჯიშიც განსაკუთრებულია. მწვანე გავრცელებულია კახეთში, რომელიც ცნობილია ვაზის გაშენებისთვის იდეალური პირობებით. მწვანეს ყურძენი გამოირჩევა უხვმოსავლიანობითა და მაღალშაქრიანობით, ასევე დამახასიათებელი არომატით.

ამ ღვინოების წარმოება ხდება როგორც თანამედროვე, ე.წ. ევროპული მეთოდით, ასევე ტრადიციული კახური წესითაც და სწორედ ამ უკანასკნელის წყალობით ღვინო „მწვანე“ იძენს ღია ზურმუხტისფერს და რბილ, დაბალანსებულ გემოს ხილის მკვეთრად გამოხატული არომატით.

ამ ღვინოების წარმოება განსაკუთრებით აყვავებულია მანავში, ახმეტაში, იყალთოში, რუისპირში, ნაფარეულში, სანიორეში, წინანდალსა და ვაზისუბანში, სადაც ეს სასმელები პოპულარობითა და ფართო აღიარებით დამსახურებულად სარგებლობენ.

ქართული ღვინოების უნიკალურ გემოზე გავლენის ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორია ქვევრი, რომელშიც ღვინო ჭაჭასთან კონტაქტში დუღს. ეს ტრადიციული მეთოდი ღვინოს უნარჩუნებს მაქსიმალურ სისუფთავეს და არომატის სიმდიდრეს. ღვინის წარმოების ეს მიდგომა იუნესკოს მიერ აღიარებულია არამატერიალური მემკვიდრეობის ნაწილად, რაც ხაზს უსვამს მის ექსკლუზიურობასა და სიძველეს.

ცნობილია, რომ საქართველოში მიღებულია არა მხოლოდ კლასიკური თეთრი ღვინოების წარმოება, არამედ ქარვისფერისაც, რომელიც მიიღება ყურძნის წვენის მარცვლების კანსა და კურკასთან ხანგრძლივი კონტაქტით, რაც ღვინოს განუმეორებელ ფერს და არომატულ ბუკეტს აძლევს. საქართველოში მსგავი ღვინოების მოძებნა მარტივია , ხოლო ვისაც დაჭაშნიკება სურს, მობრძანდეს თბილისის რესტორანში. ჩვენს რესტორანში ყურძნის ეს სახეობა წარმოდგენილია ღვინო „წინანდალში“, რომელმაც მიიღო საერთაშორისო აღიარება 10 ოქროს მედლის სახით სხვადასხვა კონკურსებზე. საქართველოს ზოგიერთ რეგიონში ღვინოს ხის კასრებში აყენებენ და ეს მეთოდიც ანიჭებს სასმელს უნიკალურ გემოს.

ამრიგად, მწვანეს ჯიშის ყურძნისგან შექმნილი ქართული ღვინოები მეღვინეობის ნამდვილი ხელოვნებაა, რომელიც აერთიანებს ათასწლოვან ტრადიციებსა და უნიკალურ ბუნებრივ პირობებს, რაც ამ ღვინოებს მსოფლიოს მასშტაბით ღვინის მცოდნეთა ექსკლუზიურ არჩევანად აქცევს.