0
თბილისი საქართველოს დედაქალაქი და უდიდესი ქალაქია, რომელიც მდებარეობს მდინარე მტკვრის ნაპირზე. ეს ქალაქი უნიკალურია თავისი მდებარეობით ევროპისა და აზიის გზაჯვარედინზე, რაც მას კულტურულ და ისტორიულ ხიდად აქცევს ორ ძალიან განსხვავებულ კონტინენტს შორის. თბილისის ისტორია ძალიან მდიდარია, დაწყებული მის დაარსებიდან მე-5 საუკუნეში. ქალაქი ცნობილია თავისი არქიტექტურით, რომელიც აერთიანებს აღმოსავლური და დასავლური სტილის ელემენტებს და ფართო კულტურული მრავალფეროვნებით, რაც ასახავს მის რთულ წარსულს. მაგრამ მოდით გადავიდეთ საინტერესო სპეციფიკაზე.
ლეგენდა მეფე ვახტანგ გორგასალის შესახებ
თბილისის შესახებ ყველაზე ცნობილი ლეგენდა, რომელიც ქალაქის დაარსებას უკავშირდება, მეფე ვახტანგ I გორგასალის შესახებ მოგვითხრობს. გადმოცემის თანახმად, მოვლენები მეხუთე საუკუნეში განვითრდა, როცა მეფე ვახტანგი დედაქალაქ მცხეთასთან ახლოს ტყეებში ნადირობდა. ნადირობისას მისმა ფალკონმა ხოხობი დაიჭირა და ორივე ჩიტი ცხელ წყაროში ჩავარდა. ამ წყლების სამკურნალო თვისებებით აღფრთოვანებულმა მეფემ გადაწყვიტა ამ ადგილზე დაეარსებინა ქალაქი, რათა ხალხს ესარგებლა მათი სამკურნალო ძალებით.
ეს სიუჟეტი ასახავს თბილისის არა მხოლოდ ისტორიულ, არამედ კულტურულ მნიშვნელობას - ქალაქს, რომელიც დასახელებულია სიტყვიდან "თბილი", რაც გულისხმობს ცხელ წყაროებს, რომლებიც დღესაც მის ერთ-ერთ მთავარ ღირსშესანიშნაობას წარმოადგენს. ლეგენდა ასევე ხაზს უსვამს კავშირს რეგიონის ბუნებასა და კულტურას შორის, რაც ასახავს იმას, თუ როგორ შეუძლია ბუნებრივ მოვლენებს განსაზღვროს ისტორიის მიმდინარეობა და მთელი ცივილიზაციების განვითარება.
ქალაქის ისტორიული მნიშვნელობა
თბილისი, საქართველოს დედაქალაქი, საუკუნეების მანძილზე რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან პოლიტიკურ და კულტურულ ცენტრად. მეხუთე საუკუნეში მეფე ვახტანგ გორგასალის მიერ დაარსებული ქალაქი სწრაფად გახდა ვაჭრობისა და პოლიტიკის ცენტრი ევროპასა და აზიას შორის სტრატეგიული მდებარეობის გამო. ამ მდებარეობამ თბილისი დაპყრობის სამიზნედ აქცია მრავალი დიდი იმპერიის მხრიდან, მათ შორის სპარსელების, არაბების და მონღოლების.
შუა საუკუნეებში თბილისი გახდა კულტურული ცენტრი, სადაც ყვავდებოდა ლიტერატურა, ხელოვნება და მეცნიერება. ამ დროს ქალაქში აქტიურად შენდებოდა ტაძრები და ძეგლები, რომლებიც დღემდე მნიშვნელოვან კულტურულ ობიექტებს წარმოადგენენ. ქალაქის ისტორიაში განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი მომენტია მისი როლი საქართველოს „ოქროს ხანაში“ მეფე დავით აღმაშენებლის დროს, რომელმაც თბილისი დედაქალაქად აქცია და საგრძნობლად გააფართოვა საზღვრები.
ახალ და უახლოეს დროში თბილისი აგრძელებს მთავარი როლის შესრულებას, როგორც კულტურულ და საგანმანათლებლო ცენტრი. აქ არის ქვეყნის წამყვანი უნივერსიტეტები, მუზეუმები და თეატრები, რომლებიც იზიდავს ტურისტებს მთელი მსოფლიოდან.
ყველაზე უჩვეულო ადგილები თბილისში
თბილისი სავსეა უნიკალური და უჩვეულო ადგილებით, რომლებიც განსაკუთრებით საინტერესოს ხდის მის მონახულებას. აქ არის რამდენიმე ყველაზე საინტერესო მათგანი:
- მშვიდობის ხიდი. ეს ფუტურისტული მინის და ფოლადის ხიდი მდინარე კურაზე გადის და ღამით განათებულია საქართველოს დროშის ფერებში. მზის ჩასვლისას ხიდიდან შეგიძლიათ უყუროთ მზეს, თუ როგორ უჩინარდება მთის უკან, სადაც ქართლის დედის ქანდაკება დგას.
- უნიკალური მეჩეთი. თბილისის ჯუმას მეჩეთში სუნიტებსა და შიიტებს შეუძლიათ ერთმანეთის გვერდით ილოცონ. ეს არის მსოფლიოში იმ რამდენიმე ადგილიდან, სადაც ისლამის ორი განშტოება ასე მჭიდროდ თანაარსებობს.
- ზოროასტრიული ტაძარი. ძველი ქალაქის გულში მდებარეობს ათაშგა, ზოროასტრიული ცეცხლის ტაძარი, რომელიც თითქმის დანგრეულია და აღარ ფუნქციონირებს როგორც თაყვანისმცემლობის ადგილი, მაგრამ რჩება უძველესი რწმენის დასტურად.
- მთაწმინდის პარკი. მთაწმინდის მწვერვალზე, თბილისის სატელევიზიო კოშკიდან არც თუ ისე შორს, არის პარკი ვინტაჟური ბაზრობით და უზარმაზარი ეშმაკის ბორბალით, საიდანაც იშლება ქალაქის შესანიშნავი ხედი.
- თბილისის ზღვა და ლისის ტბა. ეს ორი წყალსაცავი ადგილობრივი მოსახლეობისთვის პოპულარული საცურაო და დასასვენებელი ადგილია, განსაკუთრებით ზაფხულის თვეებში.
ეს და მრავალი სხვა უჩვეულო ადგილი თბილისს აქცევს ქალაქად, რომელიც მის მოსახლეობას და სტუმრებს ძალიან უყვართ.
თბილისი ისტორიის კონტექსტში
აქ მოცემულია რამდენიმე მნიშვნელოვანი ეტაპი ქალაქის ისტორიაში:
- V საუკუნე. თბილისის დაარსება მეფე ვახტანგ გორგასალის მიერ. ლეგენდის თანახმად, მან ქალაქი მას შემდეგ დააარსა, რაც ნადირობისას ცხელი წყაროები იპოვა.
- მე-6 საუკუნე. თბილისი ივერიის დედაქალაქი ხდება დედაქალაქის მცხეთიდან გადმოტანის შემდეგ.
- მე-7 საუკუნე. ქალაქი ექვემდებარება არაბებს, რომლებიც აარსებენ თბილისის საამიროს. არაბთა ბატონობა მე-11 საუკუნემდე გაგრძელდა და მნიშვნელოვანი კულტურული გავლენა იქონია.
- 1122 წ ქართველი მეფე დავით აღმაშენებელი ათავისუფლებს ქალაქს სელჩუკებისგან და დედაქალაქი თბილისში გადმოაქვს, რაც საქართველოს ისტორიაში „ოქროს ხანას“ იწყებს და მეფე დავითს დღესაც პატივს სცემენ, როგორც ერთ-ერთ უდიდეს და გავლენიან მმართველს ქვეყნის ისტორიაში.
- მე-13-14 სს. ქალაქი მონღოლების მმართველობის ქვეშაა, რომლებიც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენენ, მაგრამ საქართველო ინარჩუნებს ავტონომიის ერთგვარ ფორმას.
- მე-18 საუკუნე. სხვადასხვა გარე ძალების ბატონობის პერიოდის შემდეგ თბილისი და საქართველოს დიდი ნაწილი ირანის შემადგენლობაში შედის.
- 1801 წ მრავალსაუკუნოვანი უცხოური ბატონობის შემდეგ, ქალაქს ანექსირებს რუსეთის იმპერია, რითაც იწყება მისი განვითარების ახალი ერა.
- 1918 წ ამიერკავკასიის დემოკრატიული ფედერაციული რესპუბლიკის დედაქალაქის ხანმოკლე პერიოდის შემდეგ თბილისი ხდება ახალი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დედაქალაქი.
- 1921 წ ქალაქი დაიპყრო წითელმა არმიამ და თბილისი საბჭოთა კავშირის ფარგლებში საქართველოს სსრ-ის დედაქალაქი ხდება.
- 1991 წლის 9 აპრილი. სსრკ-ს დაშლის შემდეგ საქართველო მოიპოვებს ნანატრ თავისუფლებას და ხდება დამოუკიდებელი სახელმწიფო, რომელიც დღემდე რჩება.
თბილისის ისტორიის თითოეულმა ეტაპმა თავისი კვალი დატოვა ქალაქის არქიტექტურასა და კულტურაზე, რითაც იგი უნიკალურ ადგილად აქცია მდიდარი კულტურული მემკვიდრეობით.
დასკვნა
თბილისის ლეგენდა და ისტორია კვლავ აცოცხლებს ქალაქს, იზიდავს ტურისტებს და შთააგონებს ადგილობრივებს. ეს ქალაქი არა მხოლოდ აღაფრთოვანებს თავისი უნიკალური კულტურული მემკვიდრეობით, არამედ გამოირჩევა მსოფლიო კულტურულ რუკაზე. თბილისის მიმართ ინტერესი გამოიხატება არა მხოლოდ მისი ფერადი ქუჩებითა და არქიტექტურით, არამედ ისეთი უნიკალური ადგილებით, როგორიცაა თბილისის გოგირდის აბანოები. თბილისის გოგირდის აბანოების ისტორია მრავალ საუკუნეს აღრიცხავს და ის ქალაქის კულტურული მემკვიდრეობის განუყოფელი ნაწილია, რაც იზიდავს მსურველებს მათი სამკურნალო თვისებების გამო.
თბილისში ტურიზმის განვითარებას ასევე მხარს უჭერენ ადგილობრივი დაწესებულებები, როგორიცაა ქართული სამზარეულოს რესტორანი თბილისში RadioCafe, სადაც სტუმრებს შეუძლიათ მიირთვან ტრადიციული ქართული კერძები ნამდვილი ქართული სტუმართმოყვარეობის ატმოსფეროში, ამასთან ერთად, საშუალება ექნებათ გასინჯონ უფრო ნაცნობი, ევროპულიც. ეს ადგილი ისტორიისა და თანამედროვეობის დამაკავშირებელ ერთგვარ ხიდად იქცევა, სადაც ყველას შეუძლია შეიგრძნოს ძველი ქალაქის სული.
